සොයිසා එ. සොයිසා සහ පැමිණිල්ල ඉවත ලෑම

 සොයිසා එ. සොයිසා සහ පැමිණිල්ල ඉවත ලෑම

සොයිසා එ. සොයිසා ලෙසින් වන නඩු තීන්දුවක් 17 න.නී.වා. 118 පිටුවේ සඳහන්ව තිබේ. මේ නඩු තීන්දුව වැදගත් වන්නේ නඩු විභාගයකට නොගොස් පැමිණිල්ලේ ඇති ඡේදයන් සලකා බැලීම මතම පැමිණිල්ලක් ඉවතලෑම සම්බන්ධයෙන් පවතින නීති තත්ත්වය පිළිබඳව මෙහිදී සාකච්ඡා කර ඇති හෙයිනි. ඒ අනුව අධිකරණය තීරණය කර ඇත්තේ පැමිණිල්ලේ දැක්වෙන කරුණු මත පැමිණිල්ලේ දැක්වෙන නඩු නිමිත්ත කාලාවරෝධී වී ඇති බව පෙනී යන්නේ නම් ඒ පැමිණිල්ල සිවිල් නඩු විධාන සංග්‍රහයේ 46(2) (එ) වගන්තිය අනුව ඉවත ලිය හැකි බවයි.

මේ අනුව අදාළ 46(2) (එ) වගන්තිය සලකා බැලීම වටී. එහි දැක්වෙන ආකාරයට යම් සක්‍රීය නීතියකින් නඩුව පැවරීමට බාධාවක් ඇති බවට පැමිණිල්ලේ සඳහන් ප්‍රකාශ අනුව පෙනී යන්නේ නම් පැමිණිල්ල ඉවත ලිය යුතු ය.

ඒ අනුව පෙර කී සොයිසා එ සොයිසා නඩුවේ දී පැමිණිල්ලේ ඇති ඡේදයන් අනුව ම නඩු නිමිත්ත කාලාවරෝධී වී ඇති බව පෙනී යන විට දී පැමිණිල්ල ඒ මත ම ප්‍රතික්ෂේප කළ හැකි බව තීරණය වී ඇති අතර ඊටත් පෙර තීරණය වූ නඩු තීන්දුවක් වන රීඩ් එ. සම්සුදීන් (1 න.නී.වා.295) නඩු තීන්දුව ද සඳහන් කරමින් පෙන්වා දී ඇත්තේ එකී මගහැරීම නඩුවේ මොනයම් ම හෝ අවස්ථාවකදී හෝ පෙන්වා දුන් විටකදී එකී පැමිණිල්ල ප්‍රතික්ෂේප කිරීමට හැකියාව ඇති බවයි.

මේ සොයිසා එ. සොයිසා නඩු තීන්දුව අද වන විටද බලාත්මකව පවතින නඩු තීන්දුවක් වන අතර පෙර කී 46(2) (එ) වගන්තිය අර්ථ දැක්වීම සඳහා යොදා ගත හැකි නඩු තීන්දුවකි. නැවතත් පෙර කී 46(2) (එ) වගන්තියට යොමු වූ විට එහි දැක්වෙන්නේ සක්‍රීය නීතියකින් නඩු පැවරීමට ඇති බාධාව, පැමිණිල්ලේ දැක්වෙන ප්‍රකාශ අනුව ම පෙනී යන අවස්ථාවකි. එනම් පැමිණිල්ල කියවන්නෙකුට ඒ මතම යම් නීතියක් හේතුවෙන් පැමිණිල්ලේ දැක්වෙන නඩුව පවරා පවත්වාගෙන යා නොහැකි බව පෙනී යන අවස්ථාවකි.

කාලාවරෝධය මෙවන් අවස්ථාවකි. කාලාවරෝධය නඩුවක් පැවරීම සම්බන්ධයෙන් බාධාවක් ඇති කරයි. ඒ අනුව සොයිසා එ. සොයිසා නඩුවේ දී මෙන් පැමිණිල්ලේ ඡේද අනුව ම නඩු නිමිත්ත කාලාවරෝධී වී ඇත්නම් එවිට පැමිණිල්ල ප්‍රතික්ෂේප කළ හැක.

සමථ මණ්ඩල පනතේ විධාන අදාළ වන සිවිල් නඩුවකදී නිරවුල් නොකිරීමේ සහතිකය නොමැතිව නඩු පැවරීම, ණය සහන මණ්ඩලයේ කටයුත්තක් පවතිද්දී ඒ කරුණටම සිවිල් නඩුවක් පැවරීම, ‌යම් නඩුවක් පැවරීම සඳහා කාලයක් නියම කර තිබියදී නිදසුනකට දින 30 ක් තුළ නඩු පැවරිය යුතු ය වැනි ප්‍රතිපාදනයක් ඇතුළත්ව (බලන්න අඩවි වන සංරක්ෂණ එ. සාරිසේන (1990) 1 ශ්‍රී ලංකා නී.වා. 44 නඩු තීන්දුව) තිබියදී එකී කාලය ඉක්ම වූ පසු නඩු පැවරීම, බේරුම්කරුණ පනතේ 5 වගන්තියේ විධාන අදාළ වන අවස්ථාවක් වැනි අවස්ථාවලදී මේ 46(2) (එ) වගන්තියේ විධාන අනුව කටයුතු කිරීමට අධිකරණයට හැකියාව ඇත.

මෙවැනි කරුණු මත පැමිණිල්ල භාර ගන්නා අවස්ථාවේදී ම දිසා අධිකරණය විසින් පැමිණිල්ලක් ඉවත ලිය හැක. නමුත් යම් හෙයකින් අධිකරණයේ මග හැරීමකින් එවැනි පැමිණිල්ලක් භාර ගෙන ඇත්නම් විත්තියට ඒ සම්බන්ධයෙන් අධිකරණයට පෙන්වා දිය හැක. ඇක්ටලීනා ෆොන්සේකා එ දර්ශනී ෆොන්සේකා - (1989) 2 ශ්‍රී ලංකා නී.වා. 95 නඩු තීන්දුවේ දී කුලතුංග විනිසුරුතුමා පෙන්වා දී ඇත්තේ මෙවැනි අවස්ථාවකදී නඩුවේ ශක්නුතා සලකා බැලීමට පෙර විත්තිය විසින් එකී කරුණු පෙන්වා දිය යුතු බවයි. තවද, කාලාවරෝධය සම්බන්ධයෙන් වන විට එය අධිකරණ බලය සම්බන්ධයෙන් වන විරෝධතාවයක් වන නිසා අධිකරණය සංවිධාන පනතේ 39(1) වගන්තිය අනුව මුල් අවස්ථාවේ දී ම විත්තිය විසින් මතු කළ යුතු විරෝධතාවයකි. මෙනිසා රීඩ් එ. සම්සුදීන් නඩුවේ දී දක්වන්නට යෙදුනා මෙන් මුල් අවස්ථාවේ දී කාලාවරෝධය සම්බන්ධයෙන් උත්තරයෙන් ද කිසිවක් මතු නොකොට සිට නඩුවේ අවසානයේ දී ඒ සම්බන්ධයෙන් කරුණු දැක්වීමට විත්තිකරුවකුට වර්තමානයේ අවස්ථාව ලැබෙන්නේ ද යන්න සැක සහිත ය.

සාමාන්‍ය භාවිතාව අනුව මෙනිසා විත්තිය විසින් පැමිණිල්ල බැලු බැල්මට ම සක්‍රීය නීතියකින් නඩු පැවරීමට බාධාවක් සහිත පැමිණිල්ලක් බවට පෙන්නුම් කරන අවස්ථාවකදී සහ එසේ තිබියදී අධිකරණය විසින් පැමිණිල්ල භාර ගෙන ඇති විටකදී (මේ සම්බන්ධයෙන් මොහිදීන් එ. ඥානප්‍රකාශම් - 14 න.නී.වා. 33 නඩු තීන්දුව වැදගත් ය) එය ඉවත ලෑම සිදු කරවීමට සුදුසු ම අවස්ථාව වන්නේ උත්තරය ගොනු කිරීමට පෙර මෝෂමකින් ලිඛිතව ඒ පිළිබඳව අධිකරණයට දැන්වීම මගිනි. එවිට අධිකරණයට ඒ අනුව කටයුතු කළ හැක.

මෙවැනි අවස්ථාවකදී අධිකරණය විසින් පැමිණිල්ල ඉවතලෑමට කටයුතු කළ විට කාලාවරෝධ වී නැත්නම් නැවත නඩු පැවරීමේ හැකියාව පාර්ශ්වයට ලැබේ. ඒ බව 46(2) වගන්තියේ සඳහන්ව ඇත.